Profesor Vaclav Vojta
Profesor Vaclav Vojta
Metoda Vojty

Czym jest metoda Vojty

Profesor Vaclav Vojta (1917 – 2000) był czeskim neurologiem, od 1968 roku, czyli po upadku „Praskiej Wiosny”, pracującym w Niemczech. Swoje prace prowadził głównie w Kolonii i w Monachium, w słynnym Centrum Dziecięcym (Kinderzentrum).

Profesor Vojta opracował bardzo precyzyjną diagnostykę kinezjologiczną (rozwoju ruchowego) niemowląt. Dzięki niej możliwe jest uwidocznienie bardzo wczesnych stadiów zaburzeń funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Tym samym, uzasadnione staje się podjęcie rehabilitacji tak szybko, jak to jest możliwe.

Vojta stworzył również metodę terapeutyczną pobudzającą mózg do uruchamiania w programie rozwoju niemowlęcia normalnych, czyli genetycznie zakodowanych wzorców ruchowych. Wzorce te, wielokrotnie powtarzane, stopniowo wypierają patologiczną motorykę dziecka.

Metoda Vojty

DROGA MAMO, DROGI TATO

Oto kilka zasad, prawidłowego prowadzenia terapii metodą Vojty

Należy rozpocząć terapię zawsze tak wcześnie jak to możliwe. Jednakże w przypadku zaburzeń u dzieci starszych musimy zdawać sobie sprawę, że realizowany przez nie dotychczas program rozwoju opierał się na patologicznych wzorcach ruchu. Czas trwania przyczyniał się do wtórnego kodowania tych wzorców w mózgu i budowania na tej bazie kolejnych etapów rozwojowych. Pamiętajmy jednak, że prawidłowy program rozwoju człowieka jest uwarunkowany genetycznie i jeśli w drodze dobrze prowadzonej terapii będziemy do niego docierać, możemy wypierać wzorce patologiczne i poprawiać jakość ruchu dziecka. Sukcesem metody Vojty nie jest osiąganie siadu, czworakowania, czy chodzenia, ale jakość tych czynności.
Są nimi na przykład:
  • mózgowe porażenie dziecięce,
  • zaburzenia ośrodkowej koordynacji nerwowej,
  • przepuklina oponowo rdzeniowa,
  • schorzenia ortopedyczne,
  • zaburzenia układu wegetatywnego,
  • porażenie splotu barkowego,
  • inne (pojawiają się wciąż nowe zastosowania).
  • ocena stanu dziecka,
  • kwalifikacja do terapii,
  • dobór odpowiedniego ćwiczenia,
  • nauka rodziców / opiekunów dziecka,
  • sprawdzenie i korekcja wykonywania terapii przez rodzica/opiekuna
Należy zwracać uwagę, czy terapeuta jest przeszkolony w metodzie, (z certyfikatem Międzynarodowego Towarzystwa Vojty - Internationale Vojta Gesellschaft)
i powinny być kontrolowane przez terapeutę metody Vojty co najmniej 1 - 2 razy w tygodniu. Zaleca się, aby czas trwania każdorazowych ćwiczeń nie przekraczał:
  • dla niemowląt poniżej 4 tygodnia: 5-6 minut
  • dla niemowląt starszych : 10 minut
  • dla małych dzieci: 15 minut
  • dla dzieci starszych i dorosłych: 20 minut
Planując terapię, należy za każdym razem wziąć pod uwagę bieżący stan pacjenta. W szczególności, nie należy prowadzić ćwiczeń w przypadku:
  • przeciwwskazań lekarskich do wysiłku fizycznego lub określonych pozycji dziecka
  • wysokiej temperatury (powyżej 38,5°C mierzonej w odbycie),
  • ostrych stanów zapalnych
  • chorób nowotworowych
  • po szczepieniach - w przypadku wyraźnych przeciwwskazań lekarza lub przy wystąpieniu ostrych objawów poszczepiennych (wysoka temperatura, drgawki itp.) - przerwa w terapii powinna trwać tylko do czasu ustąpienia oddziaływań poszczepiennych
a nie tylko czas trwania ćwiczenia. Innymi słowy - nie patrzymy na zegarek, tylko oceniamy prawidłowość pracy mięśni dziecka wg szczegółowych instrukcji przekazanych przez wyszkolonego terapeutę.
objawiającym się jako niepożądane, często patologiczne ruchy dziecka. Trening jest dla dziecka zadaniem trudnym ( nowa jakość ruchu) i męczącym ( wysiłek fizyczny). Próbuje ono więc uniknąć wysiłku "inną" łatwiejszą drogą. Nieprecyzyjna terapia może przynieść więcej szkody niż pożytku - nauczyć organizm dziecka ruchów patologicznych.